Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 (ΣΔτ1) ή νεανικός σακχαρώδης διαβήτης (NΣΔ) αντιπροσωπεύει μια σοβαρή νόσο που επηρεάζει ολοένα και περισσότερα παιδιά παγκοσμίως. Οφείλεται στην καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος, με αυτοάνοσο μηχανισμό, δηλαδή ο οργανισμός παράγει αντισώματα εναντίον των κυττάρων που παράγουν την ινσουλίνη. Η ινσουλίνη λείπει σχεδόν εντελώς, και αυτό συχνά συμβαίνει σε νεαρή ηλικία, από όπου και ο όρος «νεανικός διαβήτης».
Παράγοντες Κινδύνου και Παθογένεια
Οι γενετικοί παράγοντες προδιαθέτουν για την εκδήλωση της νόσου, αλλά φαίνεται ότι οι περιβαλλοντικοί συμβάλλουν στην εκδήλωση του ΝΣΔ. Η ανεπαρκής παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας είναι η αιτία της εμφάνισης των συμπτωμάτων, αφού η ινσουλίνη είναι το κλειδί για τη μεταφορά της γλυκόζης στο εσωτερικό των κυττάρων και τη χρησιμοποίησή της ως πηγή ενέργειας. Έτσι η γλυκόζη συσσωρεύεται εκτός των κυττάρων οδηγώντας σε υπεργλυκαιμία και στα συμπτώματα του διαβήτη.
Διαγνωστικά Κριτήρια και Συμπτώματα
Η διάγνωση του ΝΣΔ βασίζεται σε διάφορα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων γλυκοζης στο αίμα και των επιπέδων γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c). Είναι σημαντικό να μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε τα πρώιμα συμπτώματα, ιδιαίτερα στα μικρότερα παιδιά, ώστε να προλάβουμε δυσάρεστες καταστάσεις όπως η διαβητική κετοξέωση. Η πολυουρία και η πολυδιψία, η απώλεια βάρους ενώ τρώνε πολύ και αν ένα παιδί είναι συνεχώς κουρασμένο, είναι συμπτώματα που θα πρέπει να το οδηγήσουν στον γιατρό του.
Θεραπεία & Επιπλοκές
Η θεραπεία είναι η χορήγηση της ινσουλίνης πριν από κάθε γεύμα καθώς και μιας ινσουλίνης 24ωρης δράσης κάθε βράδυ. Αυτό γίνεται με ειδικά στυλό που μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε με ανώδυνο τρόπο, ενώ πλέον και για τη μέτρηση του σακχάρου χρησιμοποιούνται ειδικοί αισθητήρες που τοποθετούνται σε διάφορα σημεία του σώματος και καταγράφουν συνεχώς τα επίπεδα σακχάρου.
Είναι σημαντικό να δοθεί έμφαση στη συνεχή παρακολούθηση του παιδιού, καθώς η ανεξέλεγκτη υπεργλυκαιμία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, άμεσες όπως η διαβητική κετοξέωση αλλά και μακροχρόνιες όπως βλάβες από τα μάτια, τους νεφρούς και τα αγγεία.
Οι έρευνες σχετικά με τον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1
Η συνεχής έρευνα επικεντρώνεται στην ανακάλυψη νέων τεχνικών για την πρόληψη και τη θεραπεία του ΣΔτ1, καθώς και στην κατανόηση των μηχανισμών που καθορίζουν την ανάπτυξη της νόσου. Ήδη γίνεται προσπάθεια για πρόληψη ή καθυστέρηση της εξέλιξης του ΣΔτ1 με χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων, όμως όπως δείξαμε με μελέτη 10ετούς διάρκειας που δημοσιεύσαμε πρόσφατα, σε μεγάλο ξένο περιοδικό, και περιελάμβανε 50 παιδιά με προδιάθεση για ΣΔτ1, η χορήγηση της ενεργού βιταμίνης D και των αναλόγων της είναι ικανή να αντιστρέψει σε σημαντικό ποσοστό την θετικότητα των αντισωμάτων και κατά συνέπεια την εξέλιξη της νόσου. Μία σημαντική εξέλιξη αφού φαίνεται να υπάρχει ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία αρκεί να βρούμε τα παιδιά με προδιάθεση εγκαίρως πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Επίσης η χρήση νέων τεχνολογιών, όπως οι συσκευές παρακολούθησης της γλυκόζης, χωρίς το επώδυνο τρύπημα, ανοίγουν νέους ορίζοντες στη διαχείριση του ΣΔτ1.
Συμπεράσματα
Ο νεανικός σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια πρόκληση για τη παιδική υγεία, αλλά η συστηματική έρευνα και η συνεχής εκπαίδευση μπορούν να βελτιώσουν τη διαχείριση και τα αποτελέσματα για τα παιδιά που ζουν με αυτήν την πάθηση. Η ολιστική προσέγγιση, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή των γονέων, του παιδιάτρου και των ασθενών, είναι καθοριστική για την επιτυχή διαχείριση του ΝΣΔ στην παιδική ηλικία.
